اسپیس فریم یا همان سازه فضاکار به دلیل طراحی مدولار، وزن سبک و استحکام بالا به یکی از پرکاربردترین سیستم های سازه ای در نمایشگاه ها، رویدادها، سوله های صنعتی و حتی پروژه های شهری تبدیل شده است. یکی از سوال های پرتکرار کاربران این است که اسپیس فریم تا چه اندازه نیرو و وزن را تحمل می کند؟ پاسخ به این سوال به یک عدد مشخص خلاصه نمی شود، چون ظرفیت باربری به عوامل متعددی مثل طراحی، جنس مصالح، اتصالات، ابعاد دهانه و شرایط محیطی بستگی دارد.

عوامل موثر بر ظرفیت باربری اسپیس فریم

1. مشخصات مصالح و مقاطع
   جنس لوله ها و اتصالات نقش مستقیم در مقاومت سازه دارد. استفاده از فولاد مرغوب یا آلیاژهای مقاوم، همراه با ضخامت مناسب لوله ها، ظرفیت باربری را چند برابر می کند. در مقابل، مصالح بی کیفیت باعث کاهش شدید ایمنی و دوام سازه می شوند.
2. آرایش شبکه و هندسه سازه
   نوع طراحی شبکه (دو لایه، سه لایه یا مورب)، ارتفاع سازه و طول دهانه تاثیر زیادی بر تحمل بار دارند. به طور کلی هرچه ارتفاع سازه بیشتر باشد، مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد و توان تحمل بار بالاتری خواهد داشت.
3. نوع و کیفیت اتصالات
   اتصالات در اسپیس فریم حکم قلب سازه را دارند. پیچ و مهره های استاندارد یا جوشکاری اصولی، ظرفیت باربری را به میزان چشمگیری افزایش می دهند. اما اتصالات ضعیف یا نصب غیراصولی می توانند حتی قوی ترین مقاطع را هم بی اثر کنند.
4. شرایط تکیه گاهی و فونداسیون
   محل قرارگیری و نوع تکیه گاه ها (مفصلی، گیردار یا غلتکی) تاثیر زیادی در رفتار کلی سازه دارند. یک طراحی دقیق برای فونداسیون و نحوه انتقال بار به زمین، ظرفیت کلی اسپیس فریم را تضمین می کند.
5. نوع و میزان بارهای وارده
   بارهایی که به سازه وارد می شوند شامل سه دسته هستند:

• بارهای مرده: وزن خود سازه، پوشش سقف و اجزای ثابت
• بارهای زنده: تجهیزات نصب شده، حضور افراد یا بارهای موقت
• بارهای جانبی: باد، زلزله یا بارش برف و باران

هر پروژه بر اساس موقعیت جغرافیایی و کاربری، بارهای متفاوتی را تجربه می کند و همین موضوع ظرفیت باربری را تغییر می دهد.

ظرفیت باربری در پروژه های مختلف

• نمایشگاه ها و رویدادها: معمولا بارهای سبک تا متوسط مثل نورپردازی، بنرها یا پوشش های پارچه ای
• سوله های صنعتی و ورزشی: بارهای سنگین تر مثل سقف های دائمی، تجهیزات مکانیکی یا بار برف
• سازه های موقت شهری یا استیج کنسرت: بارهای زنده (تجمع افراد) و بارهای جانبی (باد و باران) اهمیت بیشتری پیدا می کنند.

روش تعیین دقیق ظرفیت باربری

هیچ عدد واحدی برای همه اسپیس فریم ها وجود ندارد. ظرفیت باربری هر سازه باید توسط مهندس سازه و با استفاده از نرم افزارهای تخصصی مانند SAP2000 یا ETABS محاسبه شود. این فرایند شامل مدل سازی سه بعدی، اعمال بارهای مختلف، تحلیل استاتیکی یا دینامیکی و بررسی ترکیب بارهاست تا بحرانی ترین حالت شناسایی شود.

اسپیس فریم می تواند چندین برابر وزن خود را تحمل کند، اما این مقدار به عوامل متعددی وابسته است و برای هر پروژه متفاوت خواهد بود. طراحی اصولی، استفاده از مصالح مرغوب، اتصالات استاندارد و رعایت آیین نامه های مهندسی، کلید اصلی دستیابی به حداکثر ظرفیت باربری هستند. به زبان ساده، اگر همه اصول درست رعایت شوند، اسپیس فریم یک سازه ایمن، مقاوم و مطمئن خواهد بود که می تواند نیازهای مختلف از نمایشگاه گرفته تا سوله های صنعتی را پوشش دهد.